Pazar, Mart 29, 2009

Eski blogumdan bulduğum bir yazı...

"Habeas Corpus çeşitli konularda çıkarılan yargısal emirlerdir. İlk basit örneklerine Magna Carta öncesi de raslanır.17 yüzyılda yasadışı tutuklamalara karşı başvurulan bir işlem olarak kurumlaşmıştır. En önemli habeas corpus türü, kişi özgürlüklerinin çiğnenmesini önlemek için tutuklanmaların yasallığını ,yargı kararına bağlayan habeas corpus'tur.1679 yılında çıkarılan Habeas Corpus Yasası ile bu hakların etkili kullanımını sağlamak amacıyla kesin kurallar konmuştur. Temel olarak, yargıç tarafından çıkarılan çağrılara (celp),tutukluların belli bir yere nakli ya da belli bir yerde bulundurulması ile ilgili yargı emirlerine tüm bürokrat ve soyluların uymasını, aksi halde cezalandırılmasını yasal hale getirir. Yine yasa başvuruların haksız yere reddedilmesi, adam kayrılması ve haksız yere davaların düşürülmesi ya da davaların haksız yere ertelenmesi kanun dışı sayılmaktadır. Ayrıca haksız uygulama nedeniyle zarara uğrayan tarafların şikayetinin suçluluk duyurusu için yeterli olacağı,suçun tekrarı halinde suçluların cezalandırılacağı belirtilir. Habeas Corpus günümüzde de İngiliz ve ABD hukuk sisteminde geçerlidir.Habeas Corpus Act (Kişinin hâkim kararı olmadan hürriyetinden mahrum bırakılamaması)Habeas Corpus, “ bedenin senin olsun” anlamına gelir ki bu da belgenin, kişi güvenliği ilgili olduğunun anlaşılmasında yardımcı olabilir.Habeas Corpus ile kişilerin yargıç kararı olmaksızın keyfi olarak tutuklanmaları, hapsedilmeleri ve öldürülmelerinin önüne geçilmeye çalışılmıştır. Ayrıca sanıkların tutuklanmalarından sonra kısa bir süre içinde yargıç önüne çıkarılmalarını ve davanın kısa sürede sonuçlandırılması gerektiğini öngören Habeas Corpus, adil yargılanma hakkının olmazsa olmaz ilkelerini içeren öncü bir belgedir. Bu belge ile kişi güvenliği İngiltere’de, Kıta Avrupa’sına göre çok erken bir tarihte kâğıt üzerinde sağlam temellere oturtulmuştur. Daha sonraki bir çok önemli belgede Habeas Corpus hakkı çok temel bir hak olarak yer almaktadır. Örneğin 1787 Amerika Birleşik Devletleri Anayasası, Habeas Corpus hakkını kesin olarak tanımıştır. 1789 Fransız İnsan ve Yurttaş Hakları Bildirisinin bazı hükümleri de Habeas Corpus Act’ten "ESİN"ler taşır."

Hiç yorum yok: